تحلیلی بر تأثیر ابعاد توسعۀ پایدار اجتماعات محلی بر توسعۀ گردشگری طبیعی با نظرسنجی از ساکنان روستایی شهرستان نقده

پژوهش حاضر با هدف کلی مطالعۀ تأثیر ابعاد توسعة پایدار اجتماعات محلی بر توسعة گردشگری طبیعی در اجتماعات روستایی شهرستان نقده، از توابع استان آذربایجان غربی صورت گرفته است. جامعة آماری این پژوهش، ده روستای دارای جاذبه‌های طبیعی در شهرستان نقده است که از میان آن­ها 384 نفر با استفاده از فرمول کوکران به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. این پژوهش «توصیفی- تحلیلی» است و گردآوری داده­ها با استفاده از روش‌های مشاهده، مصاحبه با کارشناسان و با ابزار پرسشنامه انجام گرفته است. به‌منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها، از تحلیل خوشه‌ای سلسله­مراتبی، آنالیز واریانس دوطرفه و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. یافته‌ها نشان می‌دهد روستاهای حسنلو، بالیقچی، گرده قیط و درگه سنگی، به­علت برخورداری از پتانسیل‌های طبیعت‌گردی، در بالاترین سطح پایدار (فراجذاب) قرار دارند و روستاهای طالقان و ساخسی­تپه، به­علت فقر منابع طبیعی، در مکان ناپایدار (فروجذاب) واقع شده‌اند. در گروه‌بندی شاخص‌های مورد مطالعه با استفاده از تحلیل خوشه‌ای به روش ادغام «وارد» بر نمره‌های شاخص‌های ابعاد سه‌گانۀ توسعۀ پایدار، چهار خوشه در هر بعد مشخص شد که به­ترتیب عبارت‌اند از: بعد اقتصادی (اشتغال و درآمد، برنامه‌ریزی دولتی، ارتقای کیفیت زندگی و کشاورزی)، بعد اجتماعی (دانش و مشارکت، رضایت و الگوبرداری، امنیت و تبلیغات و اطلاع‌رسانی) و بعد اکولوژی- زیست‌محیطی (حفاظت از منابع طبیعی، حساسیت‌های زیست‌محیطی، تغییر کاربری اراضی و خدمات ارتباطی و زیرساختی). درنهایت، نتایج آنالیز واریانس دوطرفه و آزمون توکی از دیدگاه اجتماعات محلی نشان داد که بعد اجتماعی- فرهنگی با میانگین 5229/4، از اهمیت بیشتری در توسعۀ گردشگری طبیعی برخوردار است. براین­اساس، می‌توان گفت توسعه از طریق ابعاد متعدد خود (اقتصادی- نهادی، اجتماعی- فرهنگی، اکولوژیکی- زیست‌محیطی) توسعۀ گردشگری طبیعی را محقق می‌سازد.